In de jaren ’90 heeft de overheid flink bezuinigd. Mede daardoor leek de overheid in 2005 geld ‘over’ te hebben. Over de aanwending van deze middelen ontstond onmiddellijk een discussie. Zo werd voorgesteld het geld te gebruiken voor een verlaging van het werkgeversaandeel in de sociale premies.

1 Welk gevolg zal de verlaging van het werkgeversaandeel in de sociale premies hebben voor de verhouding tussen arbeidskosten en kapitaalkosten? Geef de verklaring.
De uitvoering van het bovenstaande voorstel zou, aldus de voorstanders, kunnen leiden tot een verkleining van de ‘wig’.

2 Wat is ‘de wig’?
3 Noem, behalve de sociale premies voor de werkgever, nog twee onderdelen van de loonkosten die deel uitmaken van de wig.
Uit onderzoek is gebleken dat voor sommige groepen werknemers de ‘marginale wig’ inmiddels is opgelopen tot 60 procent. Dit betekent dat van iedere euro aan extra loonkosten van een bedrijf slechts 40 cent ten goede komt aan de werknemer in de vorm van een hoger nettoloon.

Stel dat een werknemer een loonsverhoging ontvangt van netto €80,- per maand.

4 Bereken de extra loonkosten voor het bedrijf als gevolg van deze loonsverhoging.
Een verkleining van de wig zou gevolgen kunnen hebben voor de vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt.

5 Leg uit hoe een verkleining van de wig bij gelijkblijvende loonkosten kan leiden tot een stijging van het aanbod op de arbeidsmarkt.
6 Leg uit hoe een verkleining van de wig bij gelijkblijvende nettolonen, kan leiden tot een stijging van de vraag op de arbeidsmarkt.
Een verkleining van de wig zou ook kunnen leiden tot een verschuiving van economische activiteiten van het officieuze naar het officiële circuit.

7 Leg uit hoe door een dergelijke verschuiving ruimte kan ontstaan voor een verdere verkleining van de wig.

vraag 1
Een verlaging van het werkgeversdeel van de wig heeft tot gevolg dat de loonkosten voor de werkgever zullen dalen (er komt nu een kleiner bedrag bovenop het bruto loon).
Lagere loonkosten maken arbeid t.o.v. kapitaal aantrekkelijker.

vraag 2
De WIG is het verschil tussen de totale loonkosten die een werkgever heeft als hij iemand inhuurt en het nettoloon dat een werknemer aan zijn werkzaamheden over houdt.

Kort: WIG = Loonkosten – Netto loon
De wig bestaat uit een werkgeversdeel (sociale premies) en een werknemersdeel (sociale premies en loonbelasting)

vraag 3
De wig bestaat uit een werkgeversdeel (werkgeverdeel van de sociale premies) en 
een werknemersdeel (werknemersdeel van de sociale premies en loonbelasting).

vraag 4
We kunnen dit bijvoorbeeld uitrekenen met een verhoudingstabel (kruistabel):

Loonkosten 100% ???
Nettoloon 40% € 80

vraag 5
Het aanbod op de arbeidsmarkt wordt gevormd door de beroepsbevolking.

Als de wig kleiner wordt, bij gelijkblijvende loonkosten zal er een hoger nettoloon over blijven.
En voor een hoger nettoloon zullen mensen die zich voorheen niet aanboden op de arbeidsmarkt nu gestimuleerd worden zich wél aan te bieden.

vraag 6
De vraag op de arbeidsmarkt bestaat uit het aantal banen dat beschikbaar is (werkgelegenheid).

Als de wig kleiner wordt, bij gelijkblijvend nettoloon zullen de loonkosten dalen.

  • Arbeid wordt t.o.v. kapitaal goedkoper. Bedrijven zullen minder snel diepte-investeringen doen en er eerder voor kiezen extra arbeid in te schakelen. Hierdoor neemt dus de vraag naar arbeid toe. (daling kwantitatieve structurele werkloosheid).
  • Door de daling van de loonkosten kunnen de prijzen dalen (minder stijgen) hetgeen gunstig is voor de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven. Voor die bedrijven neemt de afzet/productie toe en daarvoor zijn extra arbeidskrachten nodig.
  • Door een daling van de loonkosten kan de winstgevendheid van bedrijven verbeteren. Deze winstgevendheid kan prikkelen tot extra investeringen. Die extra investeringen leveren weer arbeidsplekken op.

vraag 7
De voordelen van zwart werken worden minder groot. Het risico blijft hetzelfde.
Als het voordeel af neemt, zullen mensen minder snel het risico willen lopen (betrapt te worden) en kiezen voor officiële productie. Die mensen gaan nu belasting en premies betalen, zodat iedereen wat minder kan bijdragen om hetzelfde bedrag op te halen.

print