De kapitaalmarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van financiële middelen met een lange looptijd*.
* met lange looptijd wordt meestal bedoeld dat het gaat om financiële titels met een oorspronkelijke looptijd van langer dan twee jaar.
Het gaat dus om leningen (vraagzijde) en besparing (aanbodzijde) met een originele looptijd van meer dan twee jaar.
Onderdeel vermogensmarkt
De kapitaalmarkt is onderdeel van de vermogensmarkt. Dit is de markt van vraag en aanbod van financiële middelen, waarbij het op de geldmarkt om een korte looptijd gaat en op de kapitaalmarkt de (financiële) producten verhandeld worden met een lange looptijd.
Rente op de kapitaalmarkt
De prijs die op deze markt tot stand komt (door vraag en aanbod) noemen we: kapitaalmarktrente.
Een aantal economische omstandigheden heeft een sterke invloed op de vraag / het aanbod op de kapitaalmarkt. We noemen er drie:
Inflatie(verwachting)
Het aanbod op de kapitaalmarkt is sterk afhankelijk van de inflatieverwachting. Inflatie zorgt er immers voor dat de reële waarde van het geld (wat je ervoor kunt kopen) daalt.
Bij een hogere inflatieverwachting, neemt de bereidheid om geld uit te lenen af. Daardoor daalt het aanbod op de kapitaalmarkt, hetgeen zorgt voor een stijging van de rente.
Reputatie/Debiteurenrisico
Ook de betrouwbaarheid of kredietwaardigheid van de leners speelt een rol. Hoe beter de kredietwaardigheid van iemand (bijvoorbeeld een overheid), hoe meer partijen bereid zijn geld aan hem/haar uit te lenen. Meer aanbod, lagere prijs. Een kredietwaardig bedrijf of overheid kan dus goedkoper lenen dan iemand die minder vertrouwen geniet.
Consumenten-/Producentenvertrouwen
De vraag op de kapitaalmarkt is sterk afhankelijk van het consumenten- en producentenvertrouwen. Wanneer je geld leent, wil je er zeker van zijn dat je de lening in de toekomst terug kunt betalen. Bij een daling van het economisch vertrouwen is men onzekerder over de eigen financiële toekomst. Daarom willen mensen in zo’n situatie liever geen lening afsluiten. Dat betekent minder vraag naar leningen, waardoor de rente zal dalen.