Uit het herexamen van 2006.

Groei van menselijk kapitaal leidt tot een hogere arbeidsproductiviteit en daardoor vaak tot een hoger inkomen. Met menselijk kapitaal wordt bedoeld de kennis en vaardigheden van een persoon die productief kunnen worden ingezet in het productieproces.
Een onderzoeksbureau heeft voor de periode 1995-2005 onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van de beroepsgeschikte bevolking. In dit onderzoek worden de beroepsbevolking en de beroepsgeschikte bevolking onderverdeeld in twee groepen op basis van opleidingsniveau: laag en middelbaar niveau en hoog niveau.
Uit dit onderzoek komen onder andere de gegevens in onderstaande tabel.

  1995 2005
participatiegraad*:
  van de gehele beroepsbevolking
  van de laag en middelbaar opgeleide beroepsbevolking
  van de hoog opgeleide beroepsbevolking		 62,1%
57,7%
83,5%		 …
64,8%
86,4%
verdeling van de beroepsgeschikte bevolking naar onderwijsniveau:
  laag en middelbaar opgeleid
  hoog opgeleid
  totaal		 82,9%
17,1%
100%		 76,6%
23,4%
100%

* de beroepsbevolking in procenten van de beroepsgeschikte bevolking

Een econoom doet naar aanleiding van de cijfers uit de tabel de volgende uitspraken:

  • uitspraak 1
    Als de participatiegraad van laag en middelbaar opgeleide personen relatief minder sterk gestegen zou zijn, zou de groei van de gemiddelde arbeidsproductiviteit in de onderzochte periode groter zijn geweest.

  • uitspraak 2
    Ik verwacht dat de groei van de gemiddelde arbeidsproductiviteit in de periode na 2005 zal toenemen.

1

Toon met een berekening aan dat de participatiegraad van de gehele beroepsbevolking in 2005 hoger is dan in 1995.
2

Leg uit dat de stijging van de participatiegraad veroorzaakt kan zijn door een krappe arbeidsmarkt.
3

Verklaar uitspraak 1 van de econoom.
4

Geef met behulp van het begrip menselijk kapitaal en tabel 2 een argument waarop de econoom uitspraak 2 zou kunnen baseren.

Groei van menselijk kapitaal is, zowel via de structuurzijde als via de conjunctuurzijde van de economie, een stimulans voor economische groei.

5 Leg uit dat groei van menselijk kapitaal, via de conjunctuurzijde van de economie, economische groei kan stimuleren.
6 Leg uit dat groei van menselijk kapitaal, via de structuurzijde van de economie, economische groei kan stimuleren.  

1

Een voorbeeld van een juiste berekening is:
0,766 × 64,8% + 0,234 × 86,4% = 69,9% (hetgeen hoger is dan 62,1%)
2

Bij een krappe arbeidsmarkt kan de grotere kans op het vinden van een baan/de loonstijging er toe leiden dat een groter deel van de beroepsgeschikte bevolking zich gaat aanbieden op de arbeidsmarkt.
3

De laag/middelbaar opgeleiden hebben meestal een relatief lage arbeidsproductiviteit, dus een relatief minder sterke stijging van de participatiegraad van deze groep zou dan hebben geleid tot een hogere gemiddelde arbeidsproductiviteit.
4

Een antwoord waaruit blijkt dat indien de verschuiving in de beroepsgeschikte bevolking richting hoog opgeleiden doorzet, de toename van het gemiddelde scholingsniveau er toe zal leiden dat het menselijk kapitaal groter wordt (en daardoor ook de gemiddelde arbeidsproductiviteit).
5

Een antwoord waaruit blijkt dat groei van menselijk kapitaal voor de betreffende personen gepaard kan gaan met een inkomensstijging, hetgeen de bestedingen kan verhogen.
6

Een antwoord waaruit blijkt dat door de groei van menselijk kapitaal..

  • de innovatiekracht van de economie groeit.
  • de arbeidsproductiviteit stijgt, waardoor de concurrentiepositie van de economie verbetert.
print